Page 63 - ΚΑΡΚΑΝΙΑΣ
P. 63
η
A΄ Τεύχος 4 Ενότητα
Ο κόσµος γύρω µας
1. Το τελικό ( ν )
Μερικές λέξεις άλλοτε διατηρούν και άλλοτε χάνουν το τελικό ν.
Οι λέξεις αυτές είναι οι παρακάτω:
α) τα άρθρα τον, την,
β) το αόριστο άρθρο έναν (το θηλυκό µια γράφεται πάντα χωρίς ν),
γ) το αριθµητικό έναν (το θηλυκό µία, µια γράφεται πάντα χωρίς ν),
δ) η προσωπική αντωνυµία αυτήν, την (το αρσενικό γένος αυτόν, τον γράφεται µε ν),
ε) τα άκλιτα δεν, µην.
∆ιατηρούν το τελικό « ν »
1. Όταν η λέξη που ακολουθεί αρχίζει από φωνήεν (α, ε, η, ι, ο, υ, ω).
τον άνθρωπο έναν αθλητή την ήθελα δεν έπλυνα
την ιστορία είδα έναν άνθρωπο αυτήν είδα µην ακούς
2. Όταν η λέξη που ακολουθεί αρχίζει από σύµφωνο στιγµιαίο (κ, π, τ, γκ, µπ, ντ, τσ, τζ).
τον κηπουρό έναν τζίτζικα την µπέρδεψα δεν τσίµπησε
την πάπια πήρα έναν γκαζοτενεκέ αυτήν ντράπηκα µην τρέχεις
3. Όταν η λέξη που ακολουθεί αρχίζει από διπλό γράµµα (ξ, ψ).
τον ξακουστό έναν ψαρά την ψάρεψα δεν ξέρω
την ψευτιά µίλησα σ’ έναν ξένο αυτήν ξήλωσα µην ψωνίζεις
Χάνουν το τελικό « ν »
Όταν η λέξη που ακολουθεί αρχίζει από εξακολουθητικό σύµφωνο
(β, γ, δ, ζ, θ, λ, µ, ν, ρ, σ, φ, χ).
το γέρο ένα µάγο τη φοβήθηκα δε ρώτησα
τη βίδα ένα δάσκαλο αυτή θέλω µη συζητάς
✓ στην προσωπική αντωνυµία του γ΄ προσώπου αυτόν, τον:
Το τελικό ν αυτόν βλέπω τον θέλω
διατηρείται
πάντοτε: ✓ στο τροπικό επίρρηµα σαν: σαν λαµπάδα σαν βαρύ είναι
Θυµάµαι ακόµη …
Το επίρρηµα τουλάχιστο(ν) διατηρεί το τελικό ν µόνο µπροστά από λέξεις που αρχίζουν
από φωνήεν:
τουλάχιστον άκουσα τουλάχιστο καίγεται
63