Page 64 - ΚΑΡΚΑΝΙΑΣ

2. Οι µονοσύλλαβες λέξεις « που, πού » & « πως, πώς »

Οι λέξεις πού & πώς τονίζονται όταν βρίσκονται:

- σε ευθεία ερώτηση (όταν ακολουθεί ερωτηµατικό)

Πού ήσουν; Πώς θα πας;

- σε πλάγια ερώτηση (περιέχει ερώτηση χωρίς ερωτηµατικό)

∆εν µας είπες πού ήσουν; ∆εν µας είπες πώς θα πας;

και στις ακόλουθες περιπτώσεις:

Πού να σου τα λέω! - Τους έδωσες το δέµα;
Από πού κι ως πού µε ξέρεις! - Πώς!
Πού και πού πίναµε. Περίµενε πώς και πώς το δώρο.
Αραιά και πού βλεπόµασταν. Πώς νυστάζω!

• Το « που » δεν παίρνει τόνο όταν δεν είναι ερωτηµατικό.

Εκείνο που (=το οποίο) είδα µ’ άρεσε. (που: αναφορική αντωνυµία)
Έπαιζε εκεί που (=όπου) κοιµόταν ο πατέρας. (που: τοπικό επίρρηµα)
Ήξερε που (= ότι) δε θα ερχόσουν. (που: ειδικός σύνδεσµος)
Πέρασαν δύο µήνες που (=αφότου) µαλώσαµε. (που: χρονικό επίρρηµα)

• Το « πως » δεν παίρνει τόνο όταν δεν είναι ερωτηµατικό.

Μας είπε πως (= ότι) θα τηλεφωνήσει. (πως: ειδικός σύνδεσµος)

3. Η µονοσύλλαβη λέξη « ή » (διαζευκτικός σύνδεσµος)

Θα αγοράσεις το µολύβι ή το στυλό;
Ή η Ελένη ή η Φρόσω θα φύγει.

1. Να διαγράψεις το τελικό ( ν ), όπου δε χρειάζεται.

τον άνεµο τον δάσκαλο τον ξένο τον ψαρά τον τσέλιγκα

την Ελένη την γυναίκα την ντουλάπα την ξηρά την ψησταριά
έναν άνθρωπο έναν γέρο έναν τζίτζικα έναν παίχτη έναν φταίχτη
µιαν ώρα µιαν αθλήτρια µιαν ψείρα µιαν τσατσάρα µιαν βροχή
αυτήν θέλω αυτήν µπέρδεψα αυτήν είπα αυτήν ψώνισες αυτήν δρόσισα

την ρώτησα την έσπασες την τίναξα την ντράπηκα την φώναξα
αυτόν πήρα αυτόν ακούω αυτόν ζάλισα αυτόν ψάρεψα αυτόν ώθησα
τον γέλασα τον άκουσα τον µίλησα τον έδεσα τον ξεσκόνισα
σαν µαϊµού είναι σαν βλήµα έφυγε τουλάχιστον είδα τουλάχιστον πήρα
δεν υπάρχει δεν πήρα δεν µπέρδεψα δεν µεγάλωσε δεν ξενύχτησαν

µην φεύγεις µην τσιρίζεις µην βλέπεις µην υφαίνεις µην λες

64