Page 41 - ΚΑΡΚΑΝΙΑΣ
P. 41
Κλίση αρσενικών ισοσύλλαβων ουσιαστικών
Α ρ σ ε ν ι κ ά σ ε - α ς Α ρ σ ε ν ι κ ά σ ε - η ς
παροξύτονα προπαροξύτονο παροξύτονο προπαροξύτονο
δισύλλαβο σε -ίας
Ενικός αριθµός
Ονοµ. ο αγώνας άντρας λοχίας φύλακας εργάτης µαθητής
Γεν. του αγώνα άντρα λοχία φύλακα εργάτη µαθητή
Αιτ. το (ν) αγώνα άντρα λοχία φύλακα εργάτη µαθητή
Κλητ. - αγώνα άντρα λοχία φύλακα εργάτη µαθητή
Πληθυντικός αριθµός
Ονοµ. οι αγώνες άντρες λοχίες φύλακες εργάτες µαθητές
Γεν. των αγώνων αντρών λοχιών φυλάκων εργατών µαθητών
Αιτ. τους αγώνες άντρες λοχίες φύλακες εργάτες µαθητές
Κλητ. - αγώνες άντρες λοχίες φύλακες εργάτες µαθητές
✓ ✓ ✓ ✓ Τα ισοσύλλαβα αρσενικά σε -ας είναι παροξύτονα και ✓ ✓ ✓ ✓ Τα ισοσύλλαβα αρσενικά σε
προπαροξύτονα. -ης είναι οξύτονα και
✓ ✓ ✓ ✓ Τα ισοσύλλαβα αρσενικά σε -ας στη γενική πληθυντικού παροξύτονα.
τονίζονται στην παραλήγουσα: ο αγώνας - των αγώνων ✓ ✓ ✓ ✓ Τα ισοσύλλαβα αρσενικά σε
ο φύλακας - των φυλάκων* -ης στη γενική πληθυντικού
τονίζονται στη λήγουσα:
* Τα προπαροξύτονα ισοσύλλαβα αρσενικά σε -ας στη γενική
ο µαθητής-των µαθητών
πληθυντικού κατεβάζουν τον τόνο στην παραλήγουσα.
ο εργάτης-των εργατών*
∆εν ακολουθούν τον παραπάνω κανόνα:
* Τα παροξύτονα ισοσύλλαβα
- Τα δισύλλαβα αρσενικά σε -ας. ο άντρας - των αντρών
θηλυκά σε -ης στη γενική
- Τα αρσενικά που τελειώνουν σε -ίας. ο λοχίας - των λοχιών πληθυντικού κατεβάζουν τον
Αυτά στη γενική πληθυντικού τονίζονται στη λήγουσα.
τόνο στην λήγουσα.
Α ρ σ ε ν ι κ ά σ ε - ο ς
οξύτονο παροξύτονο προπαροξύτονο προπαροξύτονο
(λόγιο)
(λαϊκό)
Ενικός αριθµός ✓ ✓ ✓ ✓ Τα ισοσύλλαβα αρ-
Ονοµ. ο καιρός δρόµος πρόεδρος νερόµυλος
σενικά σε -ος είναι οξύ-
Γεν. του καιρού δρόµου προέδρου νερόµυλου τονα, παροξύτονα και
Αιτ. το (ν) καιρό δρόµο προέδρου νερόµυλου προπαροξύτονα.
Κλητ. καιρέ δρόµε πρόεδρε νερόµυλε
✓ ✓ ✓ ✓Ο τόνος των οξύτο-
Πληθυντικός αριθµός νων και παροξύτονων
Ονοµ. οι καιροί δρόµοι πρόεδροι νερόµυλοι αρσενικών σε -ος δεν
µετακινείται κατά την
Γεν. των καιρών δρόµων προέδρων νερόµυλων
Αιτ. τους καιρούς δρόµους προέδρους νερόµυλους κλίση τους.
Κλητ. καιροί δρόµοι πρόεδροι νερόµυλοι
Τα προπαροξύτονα ισοσύλλαβα αρσενικά σε -ος, κατά την κλίση τους, έχουν διαφορές στον τονισµό.
☞ Στο παράδειγµα “ ο πρόεδρος ”, ο τόνος µετακινείται σε τρεις πτώσεις (γενική ενικού, γενική πληθυ-
ντικού, αιτιατική πληθυντικού).
ο πρόεδρος του προέδρου των προέδρων τους προέδρους
☞ Στο παράδειγµα “ ο αντίλαλος ”, ο τόνος δε µετακινείται σε καµία πτώση.
ο αντίλαλος του αντίλαλου των αντίλαλων τους αντίλαλους
41