Page 44 - ΚΑΡΚΑΝΙΑΣ

Κλίση ουδέτερων ισοσύλλαβων ουσιαστικών

Ο υ δ έ τ ε ρ α σ ε - ο Ο υ δ έ τ ε ρ α σ ε - ι

προπαροξύτονο προπαροξύτονο
οξύτονο παροξύτονο οξύτονο παροξύτονο
(λαϊκό) (λόγιο)

Ενικός αριθµός

Ονοµ. το φτερό δέντρο σύννεφο πρόσωπο πανί καράβι
Γεν. του φτερού δέντρου σύννεφου προσώπου πανιού καραβιού
Αιτ. το φτερό δέντρο σύννεφο πρόσωπο πανί καράβι

Κλητ. φτερό δέντρο σύννεφο πρόσωπο πανί καράβι

Πληθυντικός αριθµός

Ονοµ. τα φτερά δέντρα σύννεφα πρόσωπα πανιά καράβια
Γεν. των φτερών δέντρων σύννεφων προσώπων πανιών καραβιών

Αιτ. τα φτερά δέντρα σύννεφα πρόσωπα πανιά καράβια
Κλητ. φτερά δέντρα σύννεφα πρόσωπα πανιά καράβια

✓ ✓✓ ✓ Τα ισοσύλλαβα ουδέτερα σε -ο είναι οξύτονα, παροξύτονα και προπαροξύτονα.
✓ ✓✓ ✓ Ο τόνος των οξύτονων και παροξύτονων ουδετέρων (ισοσύλλαβα) σε -ο δε µετακινείται κατά την
κλίση τους.

Τα προπαροξύτονα ισοσύλλαβα ουδέτερα σε -ο, κατά την κλίση τους, έχουν διαφορές στον τονισµό.

☞ Στο παράδειγµα “ το πρόσωπο ”, ο τόνος µετακινείται στη γενική ενικού και γενική πληθυντικού.

το πρόσωπο του προσώπου των προσώπων

☞ Στο παράδειγµα “ το σύννεφο ”, ο τόνος δε µετακινείται σε καµία πτώση.

το σύννεφο του σύννεφου των σύννεφων

✓ ✓✓ ✓ Τα ισοσύλλαβα ουδέτερα σε -ι είναι οξύτονα και παροξύτονα.

✓ ✓ ✓ ✓ Όλα τα ουδέτερα σε -ι στη γενική του ενικού και του πληθυντικού αριθµού τονίζονται στη λήγουσα:

το πανί του πανιού το καράβι του καραβιού

των πανιών των καραβιών

☞ Όπως το όνοµα το πρόσωπο κλίνονται:

✓ ✓ ✓ ✓ Οι λεγόµενες λόγιες λέξεις (λέξεις συνήθως τρισύλλαβες): άλογο, άτοµο, έπιπλο, θέατρο, κείµενο, λύκειο,
συνέδριο κύπελλο, εµπόριο, λάβαρο …κ. ά.

✓ ✓ ✓ ✓ Τα τρισύλλαβα τοπωνύµια: Το τυρί του Μετσόβου. Τα δάση των Αγράφων.

☞ Όπως το όνοµα το σύννεφο κλίνονται:

✓ ✓ ✓ ✓ Οι λεγόµενες λαϊκές λέξεις: σίδερο, δάχτυλο, µάγουλο, κόκαλο, κάστανο, λάχανο, σέλινο...κ. ά.

✓ ✓ ✓ ✓ Οι σύνθετες και πολυσύλλαβες λέξεις: τριαντάφυλλο, αντρόγυνο, λυκόσκυλο, χρυσόψαρο, χαµόκλαδο...κ. ά.

✓ ✓ ✓ ✓ Τα πολυσύλλαβα τοπωνύµια: Η παραλία του Λιτόχωρου.

44